ระหว่าง นะซีฮะห์ กับ อัตตะยีร

[Profile]

ระหว่าง นะซีฮะห์ กับ อัตตะยีร


بسم الله الرحمن الرحيم



الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه ومن والاه وبعد



ผมได้อ่านหนังสือเล่มเล็กๆเล่มหนึ่งชือ الفرق بين النصيحة والتعيير ของท่าน อิบนุรอญับ รอฮิมะฮุลลอฮฺ เป็นหนังสือเกี่ยวกับการเปรียบเทียบระหว่าง การนาซีฮะห์ กับการ ตะญีร หรือก็คือการแฉเพือทำลายความน่าเชื่อถือของบุคคลๆหนึ่งนั้นเอง อ่านเสร็จแล้วก็นึกถึงสังคมชะบาบในบ้านเรา (โดยเฉพาะในโลกออนไลน์) ขึ้นมาทันทีว่า ตกลงสิ่งที่กำลังทำอยู่นี้คือ การนาซีฮะห์ หรือการ ตะยีร กันแน่ หากเป็นอย่างแรกก็อัลฮัมดุลิลลาฮฺ ก็ขออัลลอฮฺตอบแทนความดีงามนี้และก้ขอกล่าวว่า ญะซากุมุลลอฮฺคอยรอนในสิ่งที่ได้ตักเตือนไว้ แต่ถ้าหากเป็นอย่างหลังก็ขอจงกลับไปทบทวนสิ่งที่กระทำอยู่นี้เถิดครับ วัลอิยาซุบิลลาฮฺ





พี่น้องที่รักของอัลลอฮฺ



นะซีฮะห์ กับ การแฉ มีสิ่งที่เหมือนกันอยู่นั้นคือ ذكرك أخاك بما يكره "การบอกกล่าวเกี่ยวกับพฤติกรรมของพี่น้องของท่านซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เขาไม่ชอบให้ผู้คนรับรู้"





นะซีฮะห์คือการตักเตือนเขาในสิ่งที่เขาได้กระทำผิดหรือพลาดโดยไม่ทำลายหรือทำร้ายความน่าเชื่อถือของเขาและยังคงให้เกียติในความเป็นตัวของเขา หากเป็นผู้รู้ก็ยังคงให้เกียรติในความรู้ของเขา โดยที่หัวใจของผู้ที่ตักเตือนนั้นยังคงรักและให้เกียรติต่อเขาโดยไม่มีอะไรแอบแฝงหรือมีจุดประสงค์เพื่อทำลายเขาแต่อย่า่งใดไม่ อีกทั้งการนาซีฮัตนั้นจะกระทำอย่างลับๆไม่ให้ผู้คนรับรู้เพื่อที่จะไม่ให้เกิดความเสื่อมเสียและเกลียดชังต่อเขา





ในขณะที่ การตะยีร คือการที่เรามานั่งขุดคุ้ยหาความผิดพลาด หรือพลาดพลั้งของคนๆหนึ่งและนำมาแฉให้สังคมรับรู้ถึงความผิดพลาดนั้นๆ และขยายให้เป็นเรื่องร้ายแรงโดยมีจุดประสงค์เพื่อทำลายความน่าเชื่อถือของคนๆหนึ่งและให้ผู้คนและสังคมหมดความนับถือต่อคนๆนั้น การกระทำดังกล่าวนี้ ถือว่าเป็นบาปใหญ่ วัลอิยาซุบิลลาฮฺ ในหน้าที่สองของหนังสือ ท่า่น อิบนุรอญับ กล่าวว่า

اعلم أن ذكر الإنسان بما يكره محرم إذا كان المقصود منه مجرد الذم والعيب والنقص



"พึงรู้ไว้เถิดว่า การกล่าวถึงผู้คนในสิ่งที่พวกเขาไม่ชอบนั้นเป็นสิ่งที่ฮะรอม หากการกระทำดังกล่าวนั้นมีจุดประสงค์เพื่อ กล่าวโทษ สร้างความอับอายและบันทอนความน่าเชื่อถือของเขา"





คำพูดสั้นๆนี้บ่งบอกถึงจุดยืนของสะลัฟต่อบุคคลที่พวกเขานาซีฮัต นั้นคือจะต้องไม่มีสิ่งเหล่านี้ในความนึกคิดความรู้สึกของเขา ด้วยเหตุนี้ ท่านกล่าวต่อไปอีกว่า



ولهذا كان الإمام أحمد رحمه الله تعالى يذكر إسحاق بن راهويه ويمدحه ويثني عليه ويقول:وإن كان يخالف في أشياء فإن الناس لم يزل بعضهم يخالف بعضال

"ด้วยเหตุนี้ อีมามอะห์มัด รอฮิมะฮุลลอฮฺ ได้กล่าวตำหนิ อิสฮาก บิน รอฮวีฮ และชื่นชมท่านและกล่าวว่า "และแม้ว่าเขา(อิสฮาก)จะขัดแย้งกับเราในหลายๆอย่างแท้จริงแล้วผู้คนต่างก็จะไม่สามารถหลีกเลี่ยงการขัดแย้งระหว่างกัน"





นี่คือมารยาทในการตักเตือนหรือนาซีฮัตอันเป็นแบบอย่างของสะลัฟอย่างแท้จริง นั่นคือนะซีฮัตเฉพาะเรื่องที่ผิดพลาดในขณะเดียวกันก็ยังคงให้ความรักและให้เกียรติต่อผู้ที่เขานาซีฮัต...





อิบนุรอญับกล่าวต่อไปอีกว่า

وأما بيان خطأ من أخطأ من العلماء قبله إذا تأدب في الخطاب وأحسن في الرد والجواب فلا حرج عليه ولا لوم يتوجه إليه وإن صدر منه الاغترار بمقالته فلا حرج عليه



ส่วนหากการชี้แจ้งความผิดบางอย่างของอุลามาอฺก่อนหน้าเขานั้น หากเป็นไปด้วยการใช้สำนวนที่ดีในการตอบและชี้แจงในสิ่งที่อุลามาอฺท่านนั้นผิดพลาด เช่นนี้แล้วถือว่าไม่เป็นไร แม้นว่าในการชี้แจงของเขานั้นจะใช้คำที่แรงอยู่บ้างก็ถือว่าไม่เป็นไร



وقد كان بعض السلف إذا بلغه قول ينكره على قائله يقول: كذب فلان

สะลัฟบางท่านเมื่อมีคำพูดจากบุคคลๆหนึ่งมาถึงเขาแล้วเขาปฏิเสธคำพูดดังกล่าวก็จะบอกว่า "ชายผู้นั้นโกหก"





ทั้งหมดนี้แม้นว่าคำพูดอาจจะดูแรงไปแต่หากมีเจตนาที่บริสุทธิ์อย่างแท้จริงทำเพื่อให้ผู้คนรับรู้แค่ว่าสิ่งที่เขาได้กล่า่วไปเฉพาะในเรื่องนั้นๆคือสิ่งที่ไม่ถูกต้องเท่านั้นและเพื่อให้คนหลีกเลี่ยงจากสิ่งที่ผิดพลาดและไม่ตามในเรื่องนั้นๆเท่า่นั้นก็ถือว่าเขาได้กระทำสิ่งที่ดีและน่าชื่นชมแม้ว่าการแสดงออกจะแข็งกร้าวก็ตาม





หลังจากนั้น ท่านกล่าวต่อไปอีกว่า



وأما إذا كان مرادُ الرادِ بذلك إظهارَ عيب من ردَ عليه وتنقصَه وتبيينَ جهله وقصوره في العلم ونحو ذلك كان محرماً

และหากจุดประสงค์ของผู้ที่ตอบโต้ในเรื่องดังกล่าวนั้น ทำไปเพื่อสร้างความอับอายต่อผู้ที่ถูกตอบโต้ และทำลายความน่าเชื่อถือเขา และแฉเขาในสิ่งที่เขาไม่รู้เหล่านี้เป็นต้นล้วนเป็นสิ่งที่ฮะรอม



وهذا داخل فيما ذمَه الله تعالى في كتابه وتوعد عليه في الهمز واللمز وداخل أيضاً في قول النبي يا معشر من آمن بلسانه ولم يؤمن بقلبه لاتؤذوا المسلمين ولا تتبعوا عوراتهم فإنه من يتبع عوراتهم يتبع الله عورته ومن يتبع الله عورته يفضحه ولو في جوف بيته



เหล่านี้ทั้งหมดเป็นส่วนหนึ่งที่อัลลอฮฺได้กล่าวโทษในอัลกุรอานและได้สัญญาว่าจะลงโทษที่เข้าข่าย การ อัล-ฮัมซ์ และ อัลลัมซ์ (การนินทา และกล่าวร้าย) และเข้าข่ายฮะดีษของท่านนบี ที่ได้กล่าวไว้ว่า



"โอ้บรรดาผู้ที่ลิ้นของเขาปลอดภัยแต่หัวใจของเขาไม่ปลอดภัยทั้งหลาย พวกท่านอย่าได้ทำร้ายบรรดามุสลิมีน และอย่าได้จับจ้อง(ที่จะขุดขุ้ย)ความอับอายของพวกเขา ผู้ใดที่ติดตามจับจ้องความอับอายของพวกเขาแท้จริงอัลลอฮฺจะติดตามความอับอายของเขา และผู้ใดที่อัลลอฮได้ติดตามความอับอาย(เสื่อมเสีย)ของเขาเช่นนั้นแล้ว พระองค์จะเปิดโปงมันแม้นว่าความอับอายดังกล่าวจะอยู่ภายในบ้านของมันก็ตาม" บันทึกโดย อีมามอะห์มัด และอบูดาวูด





จากนั้น ท่าน อิบนุรอญับก็นาซีฮัตต่อผู้ที่ต้องการจะนาซีฮัตผู้รู้ที่ผิดพลาดว่า

ومن عُرف منه أنه أراد بردِه على العلماء النصيحة لله ورسوله فإنه يجب أن يُعامَلبالإكرام والاحترام والتعظيم كسائر أئمة المسلمين الذين سبق ذكرهم وأمثالهم ومن تبعهمبإحسان.

ومن عرف منه أنه أراد برده عليهم التنقص والذم وإظهار العيب فإنه يستحق أنيقابل بالعقوبة ليرتدع هو ونظراؤه عن هذه الرذائل المحرمة.



"และใครก็ตามที่รู้ว่าการชี้แจงของเขาต่อความผิดพลาดของผู้รู้นั้นทำการนะซีฮะห์ไปโดยมีจุดประสงค์เพื่ออัลลอฮฺและรอซูลของพระองค์อย่างแท้จริงแล้ว เช่นนี้แล้วจำเป็นที่เขาจะต้องกระทำด้วยการให้เกียรติ น้อบน้อม และเชิดชู(ผู้ที่เขาจะตำหนิ)ดังเช่นที่เรากระทำต่อบรรดาอุลามาอฺของมุสลิมีนที่ได้กล่าวไปแล้วและผู้คนเฉกเช่นพวกเขาและบรรดาผู้ที่เจริญรอยตามพวกเขาด้วยดี"



และผู้ใดที่รู้ตัวว่าเขากระทำดังกล่าวโดยมีจุดประสงค์เพื่อ ทำลายความน่าเชื่อถือ และกล่าวโทษ และเปิดโปงความอับอายของผู้ถูกกระทำ แท้จริงแล้วสมควรแล้วที่เขาจะต้องโดนลงโทษด้วยการทำโทษเพื่อที่เขาจะได้ตระหนักและสำนึกในการกระทำที่่น่ารังเกียจและฮะรอมนี้....

ويُعرف هذا القصد تارة بإقرار الرادِ واعترافه، وتارة بقرائن تحيط بفعله وقولهและเจตนาตรงนี้สามารถรับรู้ได้ด้วยกับการยอมรับของผู้กระทำ และในบางครั้งรับรู้ได้จากการแสดงออกถึงคำพูดคำกล่าวและการกระทำของเขา.



-------------------------------------------------------

พี่น้องที่รักที่จะตามแนวทางสะลัฟอย่างแท้จริงทุกท่าน



นี่คือแนวทางสะลัฟในเรื่องการนะซีหะห์พวกเขาจะระมัดระวังเพียงใดในการที่จะกล่าวหรือตักเตือนความผิดพลาดหรือพลาดพลั้งของคนๆหนึ่ง



หากบริสุทธิ์ใจในการที่จะเดินตามรอยพวกเขาอย่างแท้จริงก็จงกลับมาทบทวนตัวเองอีกครั้งว่า สิ่งที่กระทำอยู่ทุกวันนี้ คือการนาซีฮัต จริงๆหรือเปล่า??



وصلى الله على نبينا محمد وعلى آله وصحبه وسلم

والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته

Abuawail Alkausar